Maadim - jedna z dwóch gwiazd (tj. aniołów), które Metatron pokazał Mojżeszowi w czwartym niebie. Maadim "stoi przy księżycu, by ogrzewać świat" (zob. Apokalipsa Mojżesza).
Macedończyk - według Danielou (The An gels and Their Missions), "Macedończyk", który ukazał się św. Pawłowi w nocy w Troadzie, był aniołem (por. Dz 16, 9).
Mach - anioł przywoływany w zaklęciach Salomonowych, mający moc czynienia człowie ka niewidzialnym.
Macha'il - w mitologii arabskiej, anioł stróż przywoływany podczas egzorcyzmów (zob. Hughes, (has3o] "Angels" w: A Dictionary of Islam).
Machal - anioł przywoływany podczas eg zorcyzmów nietoperza (zob. Mathers, The Grea ter Key of Solomon).
Machanaim ("podwójny obóz") - kiedy Ja kub opuścił Haran, towarzyszył mu podwójny obóz, Machamim, aniołów, z których każdy li czył 600 tysięcy niebiańskich duchów. Wyda rzenie to zostało zrelacjonowane w Księdze Ro dzaju 32 (por. Ginzberg, The Leg>ds o f the Jews, t. 1, s. 377; Graves, Patai, Mity hebrajskie, s. 241).
Machasj el - w Heptameronie de Abano i w The Magus Barretta, jeden z aniołów przywoływa pych z południa. Przebywa w czwartym niebie i pełni służbę w Dniu Pańskim. Wymieniany jest także wśród inteligencji Słońca (zob. Malchus, The Secret Grimoire of Turiel).
Machatan (Machator, Makoton) - sobotni anioł i jeden z władców duchów powietrza, peł niący tę funkcję wspólnie z Urielem, Kasjelem i Serakielem (zob. Barrett, The Magus; The An cient's Book o f Magic i inne pisma okultystyczne).
Machidiel ("pe3nia Bo?a"; Malchidiel, Malahi dael, Malchedael, Melkejal itd.) - anioł rządzący marcem; także władca znaku Barana (zob. Camfield, A Theological Discourse of Angels, s. 67). W etiopskiej Księdze Henocha Machidiel nosi imię Melkejal: "sprawuje [on] władzę na początku roku (...] przez 91 dni, od wiosny do lata". W literaturze kabalistycznej Machidiel (ja ko Melchulael) jest jedną z czterech anielskich personifikacji świętej sefiry Malkut (trzy po zostałe to: Sandalfon, Mesjasz i Emmanuel). W księgach zaklęć magicznych książę Machi diel jest aniołem, któremu inwokant może na kazać sprowadzenie wybranej przez siebie kobiety; jeśli tylko określi czas i miejsce, "niewia sta niezawodnie się zjawi".
Machiel (Makiel) - jeden z aniołów strzegą cych szóstego nieba (zob. Pirke Hejchalot). Pen tagram Machiela zob. w: Shah, Occultism, s. 77.
Machmaj - anioł siódmej godziny nocy, słu żący pod Mendrionem (zob. Waite, The Leme geton).
Machnia (Machniel) - jeden z 70 aniołów amuletów porodowych. Podobnie jak Machniel, jest on aniołem strzegącym bram Południowego Wiatru (zob. Ozar Midrashim, t. 2, s. 316).
Macmecijasz - jedno z wielu imion anioła Metatrona.
Madagabiel - jeden z licznych aniołów strze gących bram Północnego Wiatru (zob. Ozar Mi drashim, t. 2, s. 316).
Madan - anioł sprawujący władzę nad pla netą Merkury (zob. Heywood, The Hierarchy o f the Blessed Angels).
Madiel - w okultyzmie, anioł rządzący troi stością wody. Jest mieszkańcem pierwszego nieba, a przywołuje się go ze wschodu (zob. de Abano, Heptameron; Waite, The Lemegeton). Anioł Madiel jest bohaterem opery Prokofiewa Ognisty anioł. [Opera ta jest muzyczną przerób ką powieści W. Briusowa Ognisty anioł przyp. tłum.] > anioł ognia
Madimiel (Madiniel, Madamiel) - jeden z czterech aniołów, których imiona znajdują się na pierwszym pentagramie planety Mars; trzej pozostali to: Ituriel, Barcachiasz i Esziel (zob. Mathers, The Greater Key of Solomon). W tradycjach o Mojżeszu Madimiel jest jed nym z siedmiu książąt, "którzy nieustannie przebywają przed obliczem Boga i noszą du chowe imiona planet" (zob. Cornellius Agrip pa, Three Books of Occult Philosophy, t. 3).
Mador - w literaturze Hejchalot (Maase Mer kawa), anioł strzegący czwartej sali (pałacu) nieba.
Madriel - anioł dziewiątej godziny dnia, słu żący pod Wadrielem (zob. Waite, The Lemegeton).
Mael - w okultyzmie, anioł rządzący troisto ścią wody (> Madiel); także poniedziałkowy anioł, zamieszkujący pierwsze niebo i przywo ływany z północy. Mael jest też jedną z inteli gencji planety Saturn.
Magirkon - jedno z wielu imion anioła Me tatrona.
Magut - anioł powietrza pełniący służbę w czwartek. Magut jest aniołem służebnym Su ta, wodza aniołów powietrza, które, jako cała klasa aniołów, są poddanymi Południowego Wiatru (zob. T'he Ancient's Book of Magic; de Aba no, Heptameron; Barrett, The Magus, t. 2).
Mah - w mitologii staroperskiej, anioł spra wujący pieczę nad zmianami faz księżyca (zob. Clayton, Angelology).
Mahadewa (Mahesz, Mahadeo) - w mitolo gii wedyjskiej, Mahadeo (Rudra-Śiwa) jest jed nym z jedenastu aniołów ?ze zmierzwionymi włosami i trojgiem oczu', które symbolizują słońce, księżyc i ogień. Mahadewa ma także (lub miał) pięć głów (zob. The Dabistan, s. 189; Słownik mitologii hinduskiej, s. 185).
Mahalel lub Mahalkiel - imię anioła znalezio ne na hebrajskim amulecie (kamea) mającym chro nić przed złem (zob. Schrire, Hebrew Amulets).
Mahananel - jeden z licznych aniołów strze gących bram Północnego Wiatru (zob. Ozar Mi drashim, t. 2, s. 316).
Mahariel - anioł strzegący pierwszego wej ścia do raju; oczyszczonych z grzechu obdarza nowymi duszami (zob. Ozar Midrashim).
Mahasj asz - jeden z 72 aniołów noszących mistyczne imię Boga Szemhameforasz (zob. Barrett, The Magus, t. 2).
Mahaszel - w kabale, jeden z 72 aniołów zodia kalnych (zob. Runes, The Wisdom of the Kabbalah).
Mahisz (Mahasz) - w Bhagawadgicie, potęż ny anioł, który wraz z Brahmą i Wisznu "na rodził się z pierwotnej materii" (zob. The Dabi stan, s. 178).
Mahniel ("potężny obóz") - jedno z imion "Starodawnego Ariela". Według Zoharu (Exo­dus 202) Mahniel jest aniołem, który dowodzi "60 miriadami legionów skrzydlatych duchów, z których jedne mają mnóstwo oczu, a inne mnóstwo uszu" .
Mahonin(m) - jak wynika z protokołów egzorcyzmów w Auch (1618), diabeł, który opętał pewną szlachciankę, wyjawił, że nosi imię ,Mahonima trzeciej hierarchii i drugiego chóru archaniołów"; dodał też, że jego przeciwnikiem .v niebie jest św. Marek Ewangelista (zob. Rob >ins, The Encyclopedia of Witchcraft and Demono 'ogy, s. 128, 185).
Mahzeil - anioł w mitologii mandajskiej (zob. Pognon, Inscriptions Mandaites des Coupes de Khouabir).
Mahzian - w mandaizmie, duch, który ob darza zdolnością jasnowidzenia (zob. Drower, The Cannonical Prayerbook of the Mandaeans).
Majaniel - anioł służący w piątym niebie >zob. Szósta i siódma księga Mojżeszowa).
Majmon - wódz aniołów powietrza, władca soboty, poddany Południowego Wiatru. Usłu gują mu trzy anioły: Abumalit, Asaibi i Belidet. W pismach de Abano Majmon jest "królem so botnich aniołów powietrza".
Majon - anioł sprawujący władzę nad plane tą Saturn (zob. Heywood, The Hierarchy of the Blessed Angels).
Makatiel ("plaga Boża") - jeden z siedmiu aniołów kary (zob. New Jewish Encyclopedia, t. 1, s. 593; jellinek, Bet ha-Midrasz).
Makiel - anioł przywoływany w syryjskich zaklęciach magicznych, wraz z Michałem, Ga brielem i Harszielem (zob. Księga Opieki; Budge, .9mulets and Talismans).
Makroprozop - w kabale, pierwsza z dzie sięciu świętych sefirot. Jest "Bogiem ukrytej for my" (> Mikroprozop).
Maktiel - anioł sprawujący pieczę nad drze wami (zob. M. Gaster, The Sword o f Moses). W Ba rana de Massechet Gehinnom, Maktiel (lub Matniel) jest jednym z aniołów karzących dziesięć naro dów. Pełni służbę w czwartej warstwie piekła.
Malach ha-Mawet - w literaturze rabinac kiej i tradycji koranicznej, anioł śmierci, zazwy czaj utożsamiany z Samaelem lub Azraelem.
Malach ha-Sofer - anioł służebny Dumy, anioła śmiertelnej ciszy. Wraz z -> Malachem Memune oblicza długość ludzkiego życia (zob. Ozar Midrashim, t. 1, s. 92).
Malachiasz ("anioł Boży') - anioł Jahwe. W apokryficznej Czwartej Księdze Ezdrasza czy tamy o "Malachiaszu zwanym aniołem Pana" (zob. Talmud Chagiga). Księga Malachiasza jest ostatnią księgą Starego Testamentu.
Malach Memune ("wybrany') - anioł słu żebny Dumy. Wraz z > Malachem ha-Sofer ob licza długość ludzkiego życia.
Malach Ra - anioł zła (w sensie przyczyno wym), który sam niekoniecznie jest zły (dobre anioły, działając na rozkaz Boga, niejednokrot nie popełniają czyny powszechnie uważane za niesprawiedliwe lub niegodziwe); > aniołowie zniszczenia; anioł kary. jest dziewiętnastu zabanija, czyli strażników. W Koranie (sura XLIII, 77-78) Malik tłuma czy potępionym, że muszą pozostać w piekle na wieki, ponieważ "My przyszliśmy do was z prawdą, / lecz, zaiste, większość z was od czuwa wstręt do prawdy" (zob. Hughes, A Dic tionary of Islam; [has3o] "Angelology" w: New Jewish Encyclopedia; Hastings, Encyclopaedia of Religion and Ethics IV, 618; Gaudefroy-Demom bynes, Narodziny islamu, s. 224).
Malkiel (Malchiel, "król Boży") - jeden z trzech anielskich książąt służących pod Sefuri rionem, który jest ostatnim z dziesięciu świętych sefirot (dwaj pozostali to Ituriel i Naszriel). Jako Malchiel, jest jednym z licznych strażników bram Południowego Wiatru (zob. Ozar Midrashim, t. 2, s. 316).
Malkijasz - anioł, który "służy krwi". Imię to wypisywano na amuletach chroniących przed krwotokiem; wspomina je także nie opublikowany manuskrypt hebrajski (zob. Bon ner, Studies in Magical Amulets).
Malkira ("król niegodziwych") - przydomek Samaela w apokryficznym Męczeństwie Izajasza (zob. Flis, Jezus a demony, s. 67; Box, Introduction, w: Charles, The Ascension of Isaiah).
Malinelijasz - jedno z wielu imion anioła Metatrona.
Maltidrelis - anioł zodiakalny, sprawujący władzę nad znakiem Barana (zob. Heywood, The Hierarchy of the Blessed Angels).
Maltiel - w kabale, piątkowy anioł, przeby wający w trzecim niebie i przywoływany z za chodu. Jest także jedną z inteligencji planety Jowisz. W The Legends of the jews Ginzberga, Maltiel jest anielskim doradcą Eliasza (-> Ma lasziel). W Ozar Midrashim (t. 2, s. 316) Maltiel jest jednym z licznych aniołów strzegących bram Zachodniego Wiatru.
Maluzim -święty anioł Boży przywoływany podczas obrzędów magicznych (zob. Verus Je suitarum Libellus; Waite, The Book of Black Magic and of Pacts).
Mały Jao - jedno z wielu imion anioła Metatrona (zob. hebrajska Księga Henocha).
Mambe'a - potężny anioł, którego imię zna leziono na hebrajskim amulecie, pochodzącym z I-II w. p.n.e. Mambe'a był także przywoływa ny w babilońskich zaklęciach przeciwko czarom, zazwyczaj w towarzystwie anioła o imieniu Bab ne'a (zob. Budge, Amulets and Talismans, s. 288).
Mameroijud - w Tyce Pauline Art, jeden z anio łów dziesiątej godziny nocy, służących pod Juz guarinem (zob. Waite, The Book of Ceremonial Ma gic, s. 70).
Mamiel - jeden z aniołów siódmej godziny dnia, służący pod Barginielem.
Mamlaketi - anioł występujący w hebrajskiej Księdze Henocha pod imieniem > Uza.
Mammon (aram.: bogaci) - w ewangeliach według św. Mateusza (6, 24) i św. Łukasza (16, 13) Mammon (Mamona) jest imieniem złowro giej mocy, sprzeciwiającej się Bogu. W okulty zmie, upadły anioł, pełniący w piekle funkcję jednego z arcydemonów i księcia kusicieli. W Słowniku wiedzy tajemnej De Plancy'ego (s. 58) Mammon jest wymieniony jako ambasador piekła w Anglii. Jest utożsamiany z Lucyferem, Szatanem, Belzebubem, a nawet Nabuchodono zorem. Mammon jest demonem chciwości i skąp stwa. "Dzierży [on] berło tego świata", jak po wiada św. Franciszka w jednej ze swych 93 wi zji. W średniowieczu Mammona uważano za syryjskiego boga. Według Grzegorza z Nyssy Mammon to jedno z imion Belzebuba. Wizeru nek Mammona znajduje się w The Magus Bar retta. Milton w Raju utraconym (I, 796-807), tak opisuje jeden z zastępów upadłych aniołów: "Mammon ich prowadził, / Mammon, najniżej pochylony z wszystkich / Duchów, co z nieba runęli, gdyż nawet / I w niebie myśli jego i spoj rzenia / Zawsze w dół biegły, bardziej podzi wiając / Chodniki Niebios złotem wyłożone / Niż jakiekolwiek boskie albo święte / Widoki".
Manakel (Menakel) - według Ambelaina (La Kabbale Pratique), anioł sprawujący pieczę nad zwierzętami wodnymi. W The Wisdom of the Kab balah Runesa Menakel jest jednym z 72 aniołów zodiaku.
Manat - w mitologii arabskiej, bogini (anioł) płodności. Jej posąg, najstarszy znany Arabom wizerunek bóstwa, został zniszczony z rozkazu Vlahometa (zob. Jobes, Dictionary of Mythology Folklore and Symbols).
Maneij - jeden z aniołów czwartej godziny nocy, służący pod Jefiszą (zob. Waite, The Le negeton).
Maniel - anioł przywoływany w syryjskich zaklęciach magicznych (zob. Księga Opieki; Budge, Amulets and Talismans).
Mansemat - w apokryficznych Dziejach Fili pa, jedno z imion Mastemy, tj. Szatana (zob. James, The Apocryphal New Testament, s. 440).
Mantus - w mitologii etruskiej, jedna z dzie więciu Nowensili, tj. najwyższych mocy nie biańskich.
Manu - w mitologii asyryjsko-babilońskiej, Manu Wielki był duchem ludzkiego przezna czenia (zob. Lenormant, Chaldean Magicy.
Manuel - anioł zodiaku, władający znakiem Raka (zob. Heywood, The Hierarchy of the Blessed Angels).
Mara - szatan w mitologii buddyjskiej. Ar nold w The Light of Asia mówi o ?sługach Mary, / Aniołach występku", którzy - jak powiada Arnold - uosabiają "dziesięć grzechów głów nych".
Marchocjasz (Marchosias) - anioł, który przed upadkiem należał do chóru panowań. W piekle Marchocjasz jest ?wielkim markizem". Przywo łany, zjawia się pod postacią wilka lub wołu ze skrzydłami gryfa i ogonem węża. [De Plancy (Słownik wiedzy tajemnej, s. 119), podaje, że Mar chocjasz "ukazuje się pod postacią dzikiej lwicy ze skrzydłami sępa i ogonem węża" - przyp. tłum.] Marchocjasz wyjawił Salomonowi, że "po upływie 1200 lat ma nadzieję powrócić na siódmy tron [w niebie]". Reprodukcję pieczęci tego anioła zob. w: Waite, The Book of Black Ma gic and of Pacts, s. 176.
Marfiel - anioł czwartej godziny dnia, służą cy pod Wachmielem (zob. Waite, The Lemegeton).
Margasz - jedno z wielu imion anioła Meta trona.
Margesjel - jedno z wielu imion anioła Me tatrona.
Margiwiel - książę oblicza i jeden z aniołów strzegących czwartego nieba (zob. Ozar Midra shim, t. 1, s. 117).
Mariel - anioł przywoływany w syryjskich zaklęciach magicznych (zob. Księga Opieki; Budge, Amulets and Talismans).
Marifiel - główny nadzorca aniołów ósmej godziny nocy, służący pod Narkorielem (zob. Waite, The Lemegeton).
Mariok (Mariuk) - w The Legends of the Jews Ginzberga, anioł sprawujący pieczę nad pis mami Henocha. Wraz z Ariukiem, Mariok zo stał z rozkazu Boga aniołem stróżem potom ków Henocha; ich misja polega na czuwaniu nad właściwym przechowywaniem ksiąg pa triarchy.
Marniel - imię anioła znalezione na hebraj skim amulecie (kamea) mającym chronić przed złem (zob. Schrire, Hebrew Amulets).
Marnuel - anioł wspomniany w pismach ra biego Akiby (zob. Bamberger, Fallen Angels).
Marnutiel - anioł wspomniany w pismach rabiego Akiby (zob. Bamberger, Fallen Angels).
Maroch - anioł piątej godziny dnia, służący pod Sazkielem (zob. Waite, The Lemegeton).
Maron - święte imię (ducha lub anioł), uży wane w zaklęciach Salomonowych do przywo ływania demonów (zob. Mathers, The Greater Key of Solomon).
Marou - niegdyś cherubin, obecnie demon. W aktach procesu Urbaina Grandiera Marou został wymieniony jako jeden z sześciu demo nów, które opętały Elizabeth Blanchard (zob. De Plancy, Dictionnaire Infernal).
Marut (hebr.: gorycz; Marout, Marot) - w tra dycji żydowskiej, anioł, który wraz z Harutem został wyposażony przez Boga ?we wszelkie pełnomocnictwa do sprawowania pieczy oraz nauczania rodzaju ludzkiego" (zob. Heywood, The Hierarchy of the Blessed Angels). Marut wy wodzi się z mitologii perskiej. O aniele imie niem Marut wspomina także Koran.
Maryja (Maria) - według apokryficznej Ewan gelii Pseudo Jana Maryja Dziewica była aniołem posłanym przez Boga, aby przyjęła Pana. "I kie dy zstępowałem na ziemię - mówi Jezus wszedłem jednym uchem Marii, a drugim wy szedłem" (zob. Siedem niebios i ziemia, s. 18; Ja mes, The Apocryphal New Testament, s. 191). W Li tanii loretańskiej Maryja nazywana jest 'królo wą aniołów'.
Masim - jeden z licznych aniołów strzegą cych bram Wschodniego Wiatru (zob. Ozar Mi drashim, t. 2, s. 316).
Maskelli (Maskelli-Maskello) -> Zarazaz
Maskiel - anioł strzegący pierwszego nieba (zob. Pirke Hejchalot). ziemią, ich głos rozbrzmiewa na wysokości". Iednym z maskim jest Mefistofeles (zob. Lenor mant, Chaldean Magie; Conybeare, The Testament >f Solomon).
Masleh - w okultyzmie, anioł, który 'poru szył chaos i stworzył cztery żywioły'. W legen dach żydowskich, Masleh jest władcą zodiaku. Jak czytamy w The Ancient's Book of Magic Mal chusa, 'za sprawą anioła Masleha moc i dzia łanie Logosu przenosi się do sfery zodiaku'.
Mas Masjasz - w Talmudzie Szabat, anioł wzywany w przypadkach chorób skórnych.
Masniel - anioł władający zodiakiem (zob. Cornelius Agrippa, Three Books o f Occult Philo sophy, t. 3).
Maspiel - anioł strzegący drugiego nieba (zob. Pirke Hejehalot).
Mastema (Mansemat) - anioł oskarżyciel; po dobnie jak szatan, z polecenia Boga pełni funkcję kusiciela i wykonawcy kar. Jest także księciem zła, niesprawiedliwości i potępienia (zob. Księga Jubileuszów, gdzie Mastema jest aniołem nie szczęścia, "ojcem wszelkiego zła, ale zarazem wiernym sługą Boga"; por. Flis, Jezus a demony, s. 62-63). Według legendy, to Mastema usiłował zabić Mojżesza, kiedy ten podróżował przez pu stynię, aby spotkać się z faraonem (por. Wj 4, 24), a następnie zatwardził serce władcy Egiptu (w Midraszu Abkir, aniołem tym jest Uza). Inna legenda głosi, że Mastema poprosił Boga, aby oszczędził część demonów i zezwolił zatrudnić je jako wykonawców Jego woli względem ludzi. Bóg przystał na tę propozycję i uwolnił 1 / 10 de monów, czyniąc je sługami Mastemy. Według niektórych źródeł Mastema pomagał egipskim czarownikom w ich magicznych sztuczkach, kie dy Mojżesz i Aaron stawili się przed faraonem (zob. Rousseau, Bóg zła, s. 45-46; Rubinkiewicz, Wprowadzenie do apokryfów Starego Testamentu, s. 90) (--> Belial; Szatan). W esseńskim Dokumencie Damasceńskim mowa o aniele wrogości, które to określenie odnosi się do Mastemy. [O Mastemie, aniele wrogości, mowa także w innym rękopisie qumrańskim, w Regule Wojny (zob. Tyloeh, Ręko pisy z Qumran nad Morzem Martwym, s. 176, 229) - przyp. tłum.]
mastinim - określenie aniołów oskarżycieli, których wodzem jest > Samael. U Bambergera (Fallen Angels), mastinim to 'najpotężniejsi anio łowie narodów'. W The Legends of the Jews Ginz berga, funkcję anioła oskarżyciela pełni Uza, anioł opiekuńczy Egiptu. Aniołem oskarżycie lem Izraela jest Eliasz (wówczas, gdy oskarża w imieniu narodu wybranego).
Masto - w Transcendental Magic Leviego, Ma sto jest "duchem mylących pozorów". Jest także jednym z duchów godziny dziesiątej (zob. Apo loniusz z Tiany, Nuetemeron).
Maszchit ("niszczyciel") - anioł sprawujący władzę nad śmiercią dzieci (zob. Ginzberg, The Legends of the Jews). W Zoharze jest on jednym z trzech demonów gehenny (piekła), odpowie dzialnych za ukaranie tych, którzy mają na su mieniu bałwochwalstwo, morderstwo lub kazi rodztwo (dwa pozostałe demony gehenny .to > Af i -> Chema). W Midraszu Tehilim (komen tarz do Psalmów) Maszchit jest jednym z pięciu aniołów kary, których Mojżesz spotkał w niebie. [W Talmudzie Maszchit jest jednym z pięciu -> aniołów zruszczenia (zob. Cohen, Talmud, s. 79) - przyp. tłum.]
Matafiel - jeden z siedmiu aniołów strzegą cych drugiego nieba (zob. Hejchalot Rabati).
Matakiel ("słodki") - jeden z siedmiu anio łów strzegących pierwszego nieba (zob. Hejcha lot Rabati).
Matanbukus (Matanbuchus, Mechembuchus, Meterbuchus, Beliar, Mastema) - w apokry ficznym Męczeństwie Izajasza, Testamencie Hioba i przedmowie do Wniebowstąpienia Izajasza, Ma tanbukus jest aniołem nieprawości, utożsamia nym z Beliarem ("Beliar, którego imię brzmi Matabukus"). Uważa się, że imię to pochodzi od wyrażenia: matan buka, co po hebrajsku zna czy: bezwartościowy dar, lub też jest zniekształ ceniem hebrajskiego słowa mitdabek, co oznacza "tego, który atakuje samego siebie", czyli złego ducha (zob. Flis, Jezus a demony, s. 67).
Matarel (Matariel) - w literaturze rabinac kiej i pseudoepigraficznej, anioł deszczu (funk cję tę pełnią także Ridja, Zalbesael i Batarel). W hebrajskiej Księdze Henocha Matarel jest jed nym z władców ziemskiego świata.
Matiel - w Heptameronie de Abano, w The Magus Barretta oraz w innych pismach okul tystycznych, anioł służący w piątym niebie. Jest władcą wtorku, a przywołuje się go z pół nocy.
Matlaj - według de Abano (Heptameron), je den z duchów planety Merkury, anioł środy, przebywający w trzecim niebie. Natomiast we dług Barretta (The Magus), mieszkaniec drugie go nieba, przywoływany ze wschodu.
Matmoniel - "święty sługa Boży" przywoły wany w Salomonowych zaklęciach magicznych, zwłaszcza w zaklęciu "sporządzania i używa nia" latającego dywanu (zob. Mathers, The Grea ter Key o f Solomon).
Matniel -> Maktiel
Matrona - Szechina, w Zoharze zwana "anio łem Pańskim".
Mawet - anioł śmierci (--> Malach ha-Mawet). Mawkiel - imię anioła znalezione na hebraj skim amulecie (kamea) mającym chronić przed złem (zob. Schrire, Hebrew Amulets).
Mazgarbiel - według de Abano (Heptame ron), anioł przebywający w czwartym niebie, przywoływany z północy. Mazgarbiel pełni służbę w Dniu Pańskim (niedziela). mądrość - w słowiańskiej Księdze Henocha
Mbriel - anioł sprawujący władzę nad wia trem (zob. M. Gaster, The Sword of the Moses).
McWilliams, Sandy - łysy anioł z opowia dania Marka Twaina Kapitana Stormfielda wizyta w niebie.
Meachuel - w literaturze okultystycznej (Szósta i siódma księga Mojrzeszowa), Meachuel jest jed nym z trzech aniołów w Trójcy Jedynego Bo ga, przywoływanych w zaklęciach magicznych (dwaj pozostali to Lebatej i Ketuel).
Mebabel - jeden z 72 aniołów rządzących 72 kwinariami zodiaku. Mebabela wzywają ci, któ rzy chcą zagarnąć cudzy majątek. Znany jest także jako obrońca niewinnie uciśnionych. Jego aniołem pokrewnym jest Tesogar (zob. Barrett, The Magus; Ambelain, La Kabbale Pratique; Ru nes, The Wisdom of the Kabbalah).
Mebahel - jeden z 72 aniołów noszących mi styczne imię Boga Szemhameforasz.
Mebahiasz - w kabale, anioł sprawujący pie czę nad obyczajami i religią; także anioł pomaga jący tym, którzy pragną potomstwa. Mebahiasz jest jednym z 72 aniołów noszących mistyczne imię Boga Szemhameforasz. Jego aniołem po krewnym jest Smat. Reprodukcję pieczęci Me bahiasza zob. w: Ambelain, La Kabbale Pratique, s. 289.
Mechaperiasz - jedno z wielu imion anioła Metatrona.
Mechiel - jeden z 72 aniołów zodiaku (zob. Runes, The Wisdom of the Kabbalah).
Mediat (Modiat) - król aniołów władają cych środą; także jedna z inteligencji planety Merkury (zob. de Abano, Heptameron; Malchus, The Secret Grimoire of Turiel).
Medorin - anioł niebiańskiego raju (zob. Zo har Bereszit 39b).
Medususjel - anioł szóstej godziny dnia, słu żący pod Samilem (zob. Waite, The Lemegeton).
Mefatiel - "ten, który otwiera drzwi"; stąd też - jak podaje Trachtenberg w Jewish Magic and Superstition - Mefatiel jest aniołem czczo nym przez złodziei i wszelkiego rodzaju rzezi mieszków.
Mefistofeles (Mefistofiel, Mefistofilis, Mefisto - "ten, który nie lubi światła") - imię pocho dzenia hebrajskiego (mefiz znaczy niszczyciel, a tofel - kłamca). Mefistofeles jest upadłym aniołem, jednym z siedmiu wielkich książąt piekła (jednym z -ł maskim). Według Corneliusa Agrippy Mefistofeles "przebywa poniżej plane ty Jowisz, a jego regentem jest Zadkiel, intro nizowany anioł świętego Jehowy" (zob. traktat magiczny Dr. Faust's Hóllenzwang). W The Histo ry of Magic Seligmanna, Mefistofeles jest "pod rzędnym demonem, upadłym aniołem, czasem dopuszczanym przed oblicze Boga, ale nie jest diabłem". W literaturze pięknej Mefistofeles jest albo sługą Szatana, albo też samym Szatanem. W Tragicznej historii doktora Fausta Marlowe'a Mefistofeles jest diabłem, który ma przez jakiś czas służyć Faustowi, a potem zabrać jego duszę do piekła (w dramacie pojawiają się także Lucy fer i Belzebub; dobrzy aniołowie nie są nazwani z imienia). W Fauście Goethego Mefistofeles, działając z rozkazu Szatana, zawiera pakt z Fau stem. Mefistofeles jest bohaterem nie ukończonej opery Busoniego (Doktor Faustus) po raz pierw szy wystawionej w Stanach Zjednoczonych w 1964 roku. [Występuje także m.in. w Scenach z "Fausta" Goethego na chór i orkiestrę Schumanna, Potępieniu Fausta Berlioza i Fauście Gounoda (zob. Kopaliński, Słownik mitów i tradycji kultury) - przyp. tłum.] Hegel widział w Mefistofelesie symbol "wartości negatywnej". [Według De Plancy'ego (Słownik wiedzy tajemnej, s. 119) Mefi stofelesa rozpoznaje się "po zimnym okrucień stwie, jadowitym śmiechu, który doprowadza do łez, i okrutnej radości, jaką wywołuje u niego czyjś ból" - przyp. tłum.]
Megidon -imię serafina w Mesjadzie Klop stocka.
Mehahel - w La Kabbale Pratique Ambelaina, anioł należący do chóru cherubinów.
Mehajasz - w La Kabbale Pratique Ambelaina, anioł należący do chóru księstw.
Mehalalel - anioł przywoływany w syryj skich zaklęciach magicznych (zob. Księga Opieki; Budge, Amulets and Talismans).
Mehekiel - jeden z 72 aniołów noszących mi styczne imię Boga Szemhameforasz.
Meher (Mitra) - w mandaizmie, jazata, czyli anioł sprawujący władzę nad światłem i spra wiedliwością (zob. Drower, The Mandaeans of Iraq and Iran).
Mehiel - w kabale, anioł sprawujący opiekę nad profesorami uniwersytetu, mówcami i pi sarzami. Jego aniołem pokrewnym jest Astiro (zob. Ambelain, La Kabbale Pratique).
Mehriel - w kabale, jeden z archaniołów.
Mehuman ("prawdziwie wierny") - jeden z siedmiu aniołów zamętu (zob. Ginzberg, The Legends of the ]ews).
Meil - anioł środy, przywoływany podczas obrzędów magicznych (zob. Barrett, The Magus, t. 2).
Meimeiriron - w dziele Izaaka ha-Kohena, Emanacje lewej strony, Meimeiriron jest czwartą z dziesięciu świętych sefirot, "personifikacją Che sed". Według ?mniej wiarygodnych źródeł", aniołem tej sefiry jest Zadkiel.
Melahel - jeden z 72 aniołów noszących mi styczne imię Boga Szemhameforasz (zob. Bar rett, The Magus, t. 2).
Melcharadónin - w tradycji gnostyckiej, jed na z dwunastu istot niebiańskich zrodzonych przez Jaldabaota (zob. Doresse, The Secret Books of Egyptian Gnostics).
Melchi(d)ael - książę aniołów przywoływa ny w Salomonowych zaklęciach magicznych. Na prośbę inwokanta może sprowadzić każdą wy braną przez niego kobietę (zob. Waite, The Book of Black Magic and of Pacts; Grimorium Verum).
Melchizedek (Melch-Zadok, "bóg Zedek jest moim królem" lub "mój król jest sprawiedli wością") - król prawości, którego Pseudo-Dio nizy nazywa "ulubionym aniołem Boga". Epi faniusz (Adversus Haereses) wymienia Melchize deka jako anioła chóru cnót. Według Pseudo -Tertuliana, Melchizedek to "niebiańska cnota wielkiej łaski, która czyni dla aniołów i cnót to, co Chrystus uczynił dla ludzi" (zob. Legge, Fo rerunners and Rivals of Christianity, t. 2, s. 148). W Biblii (Rdz 14, 17-20) Melchizedek jest legen darnym królem Szalemu (dawna nazwa Jero zolimy), który jako kapłan błogosławił Abraha ma, składając Bogu w ofierze chleb i wino. W mitologii fenickiej Melchizedek, zwany Sy dykiem,jest ojcem siedmiu elohim, czyli aniołów Bożej obecności. W gnostyckiej Księdze wielkiego tajemnego słowa Melchizedek nosi imię Zoroko tera. Hipolit Rzymski wspomina o sekcie, której przewodził niejaki Teodotus (zapewne chodzi o heretyków z III w. znanych jako Melchizede kianie), głoszącej, że Melchizedek jest "wy ższym bóstwem niż Chrystus" i 'prawdziwym pośrednikiem między Ojcem a Jego stworze niem'. ["Pod koniec III w. niejaki Heraks utrzy mywał, że Melchizedek był Duchem Świętym. W późniejszym czasie odłam manichejczyków szczególną czcią otaczał Melchizedeka jako jed nego z wysłanników dobrego Boga. Inni zno wu wierzyli, że był Synem Bożym, który ukazał się Abrahamowi pod ludzką postacią. Orygenes i Dydym uczynili z niego anioła" (zob. Masson, Slownik herezji w Kościele katolickim, s. 211) przyp. tłum.] R.H. Charles dołączył do wydania słowiańskiej Księgi Henocha (Enoch In tekst ("no wą wersję mitu Melchizedeka, będącą dzie łem pierwszych chrześcijan"), w którym Mel chizedek występuje jako boski potomek brata Noego, Nira. W dzieciństwie strzeżony przez archanioła Michała, po potopie został arcyka płanem, "Słowem Boga", królem Szalemu, "ma jącym moc czynienia wielkich cudów, o jakich ucho ludzkie nigdy przedtem nie słyszało". W Midraszu Tehilim (w komentarzu do Psalmu 76) Melchizedek jest utożsamiany z Semem, jed nym z synów Noego. To samo źródło prze kazuje legendę o Melchizedeku karmiącym zwierzęta w arce Noego. Spotkanie Abrahama z Melchizedekiem (opisane w Rdz 14, 17-24), zostało przedstawione na jednym z drzewory tów Biblii Kolońskiej (1478-1480); jest także te matem obrazów Rubensa oraz Diericka Boutsa (ok. 1415-1475).
Melech - anioł chóru potęg przywoływany w zaklęciach magicznych (zob. Szósta i siódma księga Mojżeszowa).
Melejal ("pełnia Boża") - w tradycjach o He nochu, anioł jesieni, władający trzema miesią cami roku (etiopska Księga Henocha).
Metek-I-Taus (Taus Metek, Metek Tawus) w religii Jezydów, anioł czczony pod postacią pawia. Jego imię jest parafrazą imienia buddyj skiego diabła (zob. Wall, Devils). Według For longa (Encyclopedia of Religions), "Metek-Tawus był aniołem lub demiurgiem, który stworzył Ewę z ciała Adama" (Taus-Metek).
Melba - wódz chóru płomieni, buddyjskiego odpowiednika serafinów (zob. Bławatska, Dok tryna tajemna).
Meliot - w apokryficznej Ewangelii Bartłomie ja, jeden z dziewięciu aniołów, którzy 'razem przebiegają krainy ziemskie i niebieskie' [W pol skim przekładzie Ewangelii Bartlomieja (zob. Apo kryfy Nowego Testamentu, t. 1, cz. 2) brak tego mo tywu - przyp. tłum.]
Melkejal (Machidiel) - anioł władający mar cem. "Na początku każdego roku - czytamy w etiopskiej Księdze Ilenocha - zjawia się Mel kejal i obejmuje rządy".
Melkiel - jeden z aniołów czterech pór roku, pełniący tę funkcję wraz z Helemelekiem, Me lejalem i Narelem.
Melkoutael - sefira Malchut w świecie berija (zob. Ambelain, La Kabbale Pratique).
Membra (logos) - Słowo Boże; hipostaza Bo ga; pośrednik (tj. anioł) Boży. W kabale żydow skiej, Membra to jedno z imion Boga (zob. Guig nebert The Jewish Worki in the Time of Jesus; Le normant, Chaldean Magicy.
Memeon -anioł przywoływany w błogosła wieństwie soli (zob. Mathers, The Greater Key of Solomon).
Memsiel - jeden z głównych aniołów siód mej godziny nocy, służących pod Mendrionem (zob. Waite, The Lemegeton).
Memune ("pełnomocnik") - anioł służebny, dawca snów. jak głosi legenda, Memuneh spra wuje nadzór nad obrotami ciał niebieskich. Li czba mnoga od memune brzmi: memunim. W ży dowskiej magii obrzędowej memunim były uwa żane za demony (choć rabi Eleazar z Wormacji utrzymywał, że śą to aniołowie). Według hebraj skiej Księgi Henocha memunim należą do chóru aniołów pieśni pochwalnych.
Menadel - według Ambelaina, anioł chóru potęg; także jeden z 72 aniołów zodiaku (zob. Runes, The Wisdom of the Kabbalah). Menadel umacnia wygnańców w wierności i przywiąza niu do ziemi ojczystej. W kabale, jego aniołem pokrewnym jest Afut. Reprodukcję pieczęci Me nadela zob. w: Ambelain, La Kabbale Pratique, s. 273.
Menafiel - anioł jedenastej godziny dnia, słu żący pod Barielem (zob. Waite, The Lemegeton).
Menakel > Manakel
Mendrion - w kabale, najwyższy rangą anioł władający siódmą godziną nocy (zob. Waite, The Lemegeton).
Menerwa (Menwra) - jedna z dziewięciu No wensili, najwyższych bóstw religii Etrusków.
Meniel - jeden z 72 aniołów noszących mi styczne imię Boga Szemhameforasz (zob. Bar rett, The Magus, t. 2).
Menor - anioł przywoływany w zaklęciach Salomonowych, zwłaszcza podczas egzorcy zmów wosku (zob. Mathers, The Greater Key of Solomon).
Mentor - anioł przywoływany podczas eg zorcyzmów wosku; > Menor (zob. Gollancz, Clavicula Salomonis).
Meresijm - anioł pierwszej godziny dnia, słu żący pod Samaelem (zob. Waite, The Lemegeton).
Meresin (Merasin, Meris, Metiris, Merihim, Meririm) - w Raju utraconym Miltona upadłe anioł, wódz mocy powietrznych. W A Theolo gical Discourse of Angels, Meresin (Miririm) jest jednym z czterech aniołów objawienia, a zatem świętym aniołem; z kolei w The Hierarchy of the Blessed Angels Heywooda, Meresin przebywa w piekle, gdzie jest władcą gromu i błyskawi cy, a zatem - najprawdopodobniej - anio łem upadłym.
Meriarijm - jeden z głównych aniołów go dzin nocnych, służący pod Sarkamiszem.
Meririm (Meresin) - u Barretta (The Magus, t. 1), Meririm jest złym duchem, którego św. Paweł w Liście do Efezjan (2, 2) nazywa "wład cą mocarstwa powietrza" (tj. Szatanem). Barrett twierdzi, że Meririm jest księciem aniołów, "którym dano moc wyrządzić szkodę ziemi i morzu" (zob. Ap 7, 2).
Merkawa - anioł rydwanu (cherubin).
merkawot ("rydwany") - istniało (lub istnie je) siedem merkawot, odpowiadających siedmiu niebiosom, czy też 'wizjom potęgi Bożej'. Przy równuje się je do > midot lub świętych > sefirot, i uważa się za personifikacje boskich przymio tów -aniołów pełniących służbę przy Tronie Chwały (zob. Scholem, Major Trends in Jewish Mysticism; Miiller, History of Jewish Mysticism; por. Za 6).
Merkury (gr. Hermes) - w kabale, anioł po stępu (funkcję tę przypisywano także Rafałowi; zob. Levi, Transcendental Magicy.
Merloj - "podrzędny" duch przywoływany w Salomonowych zaklęciach magicznych (zob. Grimorium Verum; Waite, The Book of Ceremonial Magic, s. 239; Shah, The Secret Lore o f Magic, s. 98).
Mermeot - w apokryficznej Ewangelii Bartło mieja, jeden z dziewięciu aniołów, którzy "ra zem przebiegają krainy ziemskie i niebieskie". [W polskim przekładzie Ewangelii Bartłomieja brak tego motywu; Mermeot jest tu natomiast jednym z przeciwników Szatana, "aniołem Bo żym", który ?powstrzymuje burze' (zob. Apo kryfy Nowego Testamentu, t. 1, cz. 2, s. 508) przyp. tłum.]
Merod - "przenajświętszy anioł" przywoły wany w zaklęciach magicznych (zob. Mathers, The Greater Key of Solomon).
Merof - w okultyzmie, anioł pieczęci przy woływany podczas obrzędów magicznych !zob. Szósta i siódma księga Mojżeszowa).
Meros - anioł dziewiątej godziny dnia, służą cy pod Wadrielem (zob. Waite, The Lemegeton).
Merroe - "przenajczystszy anioł" przywoły wany w Salomonowych zaklęciach magicz nych, zwłaszcza w zaklęciu miecza (zob. Gri rnorium Verum; Shah, The Secret Lore of Magic).
Mesjach - według Mathersa (The Greater Key of Solomon), anioł przywoływany w zaklęciu "wody i hizopu". Podczas obrzędów poprze dzających wypowiedzenie zaklęcia inwokant powinien recytować wyjątki z Psalmów 6, 64, 67 i 102.
Mesjasz - anioł utożsamiany z Chrystusem, Zbawicielem, Bogiem. Jak głosi legenda, Mesjasz był jednym z dwóch cherubinów z ognistymi mieczami w dłoni strzegących bram Edenu (dru gim miał być Metatron). Mesjasz jest > aniołem wielkiej rady, aniołem Pańskim, sefirą w świecie berija (kreacji), a według,niektórych źródeł, tak że Logosem i Duchem Swiętym. Święty Paweł w listach do Kolosan (1, 16) i Efezjan (1, 20-21) ma na myśli Mesjasza, kiedy mówi o aniele, któ rego Bóg "posadził po swojej prawicy na wyży nach niebieskich / ponad wszelką Zwierzchno ścią i Władzą, i Mocą, i Panowaniem"; podobnie Henoch, kiedy mówi o "wodzu dni" (zob. też Ambelain, La Kabbale Pratique).
Mesriel - anioł dziesiątej godziny dnia, słu żący pod Orielem (zob. Waite, The Lemegeton).
Mesukiel - trzecia z dziesięciu świętych sefi rot, porównywana lub utożsamiana z sefirą -> Malchut; także z Ajin Sof i Szechiną. Według Izaaka ha-Kohena jednakże z Mesukiel wydoby wają się światy okropności i niszczycielskich wyobrażeń, czego rezultatem jest podwójna emanacja: z jednej strony, siedmiu kolejnych grup czystych aniołów (świętych sefirot), a z dru giej - siedmiu obozów ciemnych duchów (se firot zła i nieczystości). Zob. Bamberger, Fallen Angels, s. 173.
Meszaber - w literaturze rabinackiej, anioł sprawujący władzę nad śmiercią zwierząt (zob. Ginzberg, The Legends of the Jews, t. 5, s. 57).
Meszarim - anioł, za sprawą którego Józef Karo miał wizję i na cześć którego księgę za wierającą opis tej wizji zatytułował Magid Me szarim. Anioł ten miał być duchem Miszny. Jó zef Karo (1488-1575) był mistykiem i kabalistą żydowskim, osiadłym, po wypędzeniu z Hisz panii, w Safedzie w północnej Palestynie (zob. Muller, History of Jewish Mysticism, s. 120; por. Unterman, Słownik tradycji i legend żydowskich, s. 143-144).
Meszulhiel - ostatnia spośród dziesięciu sefirot zła i nieczystości (zob. pisma Izaaka ha -Kohena; listę wszystkich sefirot, zarówno świę tych, jak i złych, podano w Apendyksie).
Metatiaks - w The Testament of Solomon Co nybeare'a, jeden z 36 duchów zodiakalnych, bę dących zarazem demonami chorób. Metatiaks wywołuje schorzenia nerek i tylko święty anioł > Adonael jest zdolny pokrzyżować jego nik czemne knowania (zob. Shah, The Secret Lore of Magic, s. 222).
Metatron (Metratton, Mittron, Metaraon, Mer raton, Matatron itd.) - w piśmiennictwie nie kanonicznym Metatron jest zapewne najwyż szym rangą hierarchą niebiańskim, pierwszym (a także ostatnim) z dziesięciu archaniołów świata berija. Zwany jest królem aniołów, księ ciem Bożego oblicza lub Bożej obecności, kanc lerzem niebios, aniołem przymierza, wodzem aniołów służebnych oraz mniejszym JHWH (tetragram). W niebie Metatron jest "przewod niczącym sądu niebios" (zob. Rubinkiewicz, Wprowadzenie do apokryfów Starego Testamentu, s. 88); na ziemi troszczy się, aby ludziom nie zabrakło pożywienia. W Talmudzie i Targu mach anioł ten jest pośrednikiem między sferą ludzką i boską. W ziemskim wcieleniu Metatron był patriarchą Henochiem, choć według Tanhu na Genesis (zob. New Jewish Encyclopedia, t. 1, s. 94) pierwotnie był aniołem Michałem. Wię kszość autorytetów talinudycznych sprzeciwia się jednak utożsamianiu Metatrona z Heno chem. W zagadkowej opowieści o zaślubinach Boga z Ziemią, Elohima z Edem (zob. Alfabet Ben Sira), Bóg domaga się od Ziemi "wypoży czenia" Adama na tysiąc lat. Kiedy Ziemia się zgadza, Bóg, w obecności archaniołów Michała i Gabriela, wystawia oficjalne pokwitowanie, które "po dziś dzień" przechowywane jest w archiwach niebiańskiego skryby, Metatrona. Metatron bywał utożsamiany z aniołem, z któ rym Jakub walczył w Penuel (por. Rdz 32), stró żem (Iz 21, 11-12), a także z Logosem, Urielem, a nawet Samaelem. Według niektórych źródeł, to właśnie o Metatronie mowa w Księdze Wyj ścia (23, 20-21): "Oto Ja posyłam anioła przed tobą, aby cię strzegł w czasie twojej drogi i do prowadził cię do miejsca, które ci wyznaczy łem. [...] imię moje jest w nim". Metatron bywa też utożsamiany z -ł aniołem wybawicielem i > Szechiną (którą niektóre źródła traktują ja ko żeński aspekt Metatrona). Trachtenberg w Jewish Magic and Superstition (s. 76) określa Metatrona jako "demiurga klasycznej mistyki żydowskiej". Według kabały, Metatron był aniołem, który prowadził dzieci Izraela przez pustynię. W literaturze okultystycznej, jest bra tem bliźniakiem (lub przyrodnim bratem) anio ła Sandalfona. Według hebrajskiej Księgi Heno cha Metatron jest najwyższym (pod względem wzrostu) aniołem niebios (być może tylko > Anafiel jest wyższy); jest także najpotężniej szym z aniołów, jeśli nie liczyć "ośmiu wielkich książąt, noszących imię swojego króla, JHWH". Jak głosi żydowska legenda, po wstąpieniu do nieba Henoch zamienił się w anioła Metatrona. "Bóg włożył swą własną koronę na głowę He nocha i dał mu siedemdziesiąt dwa skrzydła, a do tego niezliczoną ilość oczu. Ciało jego prze mieniło się w płomień, ścięgna w ogień, kości w żar, oczy w lampy, włosy w promienie świat ła" (zob. Graves, Patai, Mity hebrajskie, s. 106). Znaczenie imienia Metatron jest niejasne. Ele azar z Wormacji twierdził, że pochodzi ono od łac. metator (mierniczy lub prekursor). Hugo Odeberg wysunął hipotezę, że imię to jest po chodzenia hebrajskiego i stanowi "metonimię określenia Ťmały JHWHť". W myśl interpretacji Odeberga Metatron to "ten, który przebywa najbliżej Tronu Bożego" (według legendy Me tatron zamieszkuje siódme niebo, które jest sie dzibą Boga). Wezwany, Metatron zjawia się jako 'słup ognia, a jego twarz promienieje bla skiem jaśniejszym niż słońce". Gershom Scho lem, powołując się na Apokalipsę Abrahama, twierdzi, że Metatron to vox mystica Jahoela, czyli Boga. Metatron bywa też utożsamiany ze 'Sługą Pańskim" z Księgi Izajasza 53, w którego cierpieniach i śmierci teologia chrześcijańska upatruje zapowiedź męki Chrystusa (zob. Or linsky, The So-Called "Suf fering Servant" in Isaiah 53). Przekazywane przez tradycję 72 imiona Bo ga zdają się odpowiadać 72 imionom Metatro na; Suria, Tatriel, Sasnigiel, Lad, Jofiel - to tylko niektóre z nich. Talmud Jewamot (16b) przypisuje Metatronowi autorstwo wersetu 25 Psalmu 37 i współautorstwo wersetu 16 w Księ dze Izajasza 24. Zohar nazywa Metatrona laską Mojżesza, z której 'z jednego końca wydobywa się życie, a z drugiego - śmierć". W Traditions of the Jews (t. 2, s. 408) Eisenmengera, Metatron jest najwyższym rangą aniołem śmierci, które mu Bóg każdego ranka wydaje polecenia od­ nośnie do dusz, które mają być tego dnia 'za brane" do nieba. Polecenia te Metatron przeka zuje następnie swoim podwladnym, Gabrielowi i Samaelowi. Pogląd, że Metatron był aniołem potężniejszym niż Gabriel czy Samael, rejestrują także Chronicles of Jerahmeel: kiedy egipscy ma gowie, Jannes i Jambres, wstąpili do nieba (jak się zdaje, za pomocą czarów), dwaj biblijni anio łowie okazali się bezradni i dopiero Metatron zdołał zmusić nieproszonych gości do powrotu na ziemię. W Jalkut Hadasz Metatron jest anio łem "naznaczonym nad Michalem i Gabrielem". O rozmiarach Metatrona Zohar powiada, że anioł ten jest 'ogromny jak cały świat" (w trady cji rabinackiej równie wielki był Adam, zanim zgrzeszył). Jednym z sekretnych imion Meta trona jest Bizbul (zob. Wizje Ezechiela). King (The Gnostics and Their Remains, s. 15) twierdzi, że Metatron to "perski Mitra". Odeberg (3 Enoch) cytuje inne źródła wspierające ten pogląd. W angelologii żydowskiej Metatron jest "anio łem, który przed potopem nakazal innemu aniołowi obwieścić, że Bóg zamierza zniszczyć świat" (zob. [haslo] 'Metatron' w: New Jewish Encyclopedia, t. 8). Wśród licznych misji i czy nów przypisywanych Metatronowi wymienić należy powstrzymanie ręki Abrahama, kiedy ten sięgnął po nóż, aby złożyć ofiarę z syna (oca lenie Izaaka przypisywano także Michałowi, Zadkielowi, Tadielowi, oraz "aniołowi Pańskie mu", o którym mówi Księga Rodzaju 22,11-15). Według Talmudu Awoda Zara 3b, ?Metatron po maga Bogu w nauczaniu młodzieży. Podczas gdy Bóg poświęca tej pracy ostatnie trzy go dziny dnia, Metatron pelni tę funkcję przez re sztę doby" (zob. Cohen, Talmud, s. 77-78; por. Unterman, Encyklopedia tradycji i legend żydow skich, s.178; Ze skarbnicy midraszy, s. 16, 245, 253 i 107; Graves, Patai, Mity hebrajskie, s. 106, 110).
Metrator - "przenajświętszy anioł" przywo ływany w zaklęciach magicznych, zwłaszcza w zaklęciach "igły i innych wyrobów metalo wych", w czasie których inwokant winien re cytować Psalmy 31 i 42.
Miahel - jeden z 72 aniołów 72 kwinarii zo diaku (zob. Runes, The Wisdom of the Kabbalah).
Mibi - anioł służebny przywoływany pod czas obrzędów kabalistycznych (zob. Szósta i siódma księga Mojżeszowa).
Michał ("któż jak Bóg') - w tradycji biblijnej i pobiblijnej, w literaturze chrześcijańskiej, żydowskiej i muzułmańskiej Michał jest zgodnie uważany za najpotężniejszego z aniołów. Anioł ten wywodzi się z mitologii Chaldejczyków, którzy czcili go jako bóstwo. W tradycji żydowskiej Michał jest wodzem chóru cnót i archaniołów, księciem Bożej obecności, aniolem skru chy, sprawiedliwości, miłosierdzia i uświęce nia; jest także władcą czwartego nieba, aniolem opiekuńczym Izraela, stróżem Jakuba, pogromcą Szatana. [W Biblii Michał jest księciem aniołów, wspierającym Izraela w walce z Persami, a także zapowiedzianym obrońcą narodu wy branego (ludu Bożego) w czasach ostatecznych (zob. Dn 10,13. 21; 12, 1). W Apokalipsie św. Ja na (12, 7-9), Michał jest wodzem zastępów niebiańskich walczących ze Smokiem (Szatanem); w wyniku walki na niebie "został strącony wielki Smok, [...] a z nim strąceni zostali jego aniołowie" - przyp. tłum.] Sekretne imię Mi chała brzmi: Sabatiel. W mitologii islamu anioł ten nosi imię Mika'il. Jako wybawiciel wierzą cych stanowi odpowiednik Saoszjanta (zbawi ciela) z Zend Awesty. Midrasz Raba (Exodus 18) przypisuje Michałowi autorstwo całego Psalmu 85. Ponadto Michała utożsamiano z aniołem, który rozgromił wojska Sennacheryba (czyn ten przypisywano także Urielowi, Gabrielowi i Ra mielowi), oraz aniołem, który powstrzymał dłoń Abrahama, kiedy ten chciał złożyć w ofie rze Izaaka (ten czyn z kolei przypisywano również Tadielowi i Metatronowi). W tradycji żydowskiej (zob. Ginzberg, The Legends of the Jews, t. 2, s. 303), ?ogień, który Mojżesz widział w płonącym krzewie, miał wygląd Michała, który zstąpił z niebios jako zwiastun Szechiny' (aniołem płonącego krzewu zazwyczaj nazywa się > Zagzagela). Według Talmudu Berachot 35 (w komentarzu do Księgi Rodzaju 18,1-10) Sara rozpoznała Michała w jednym z trzech "mężów, których gościł Abraham. Legenda głosi, że Michał - wraz z Gabrielem, Urielem, Ra fałem (Rafaelem) i Metatronem - uczestniczył w pogrzebie Mojżesza i wówczas ?tocząc rozprawę z diabłem spierał się o ciało" Prawodaw cy (zob. Jud 9; por. apokryficzne Wniebowzięcie Mojżesza). W tekstach mistycznych i okultystycznych Michał często jest utożsamiany z Duchem Swiętym, Logosem, Bogiem, Metatronem. W greckiej Apokalipsie Barucha Michał "dzierży klucze do Królestwa Niebieskiego" (w tradycji ludowej funkcję tę zazwyczaj pełni św. Piotr). [W południowosłowiańskiej wersji tego apokry fu Michał trzyma w ręku nie klucze, ale "ogrom ną skarbonę, głęboką jako przestworza dzielące ziemię do nieba", w którą anioł ten 'zbiera lu dzkie modlitwy" (zob. Objawienie Barucha, w: Siedem niebios i ziemia, s. 41) - przyp. tłum.] Według najwcześniejszych tradycji islamu, Mi chał przebywa w siódmym niebie 'na brzegu Wielkiego Morza, otoczony niezliczonymi za stępami aniołów'; ma szmaragdowe skrzydła i "okrywają go szafranowe włosy, z których każdy ma miliony twarzy i ust, i tyleż samo języków, które w milionie dialektów błagają Allaha o zmiłowanie". W mitologii staroperskiej Michał nosił imię Beszter, 'ten, który troszczy się o wyżywienie ludzkości', wskutek czego by wa utożsamiany z Metatronem (zob. Sale, Pre liminary Discourse, w: The Koran). Zgodnie z tą samą tradycją cherubiny zostały stworzone z łez, które Michał uronił nad grzechami wie rzących. Chrześcijanie modlą się do św. Michała Archanioła jako anioła dobrej śmierci, który prowadzi dusze zbawionych do 'wiecznej światłości". W tradycji żydowskiej Michał jest "wicekrólem niebios", a zatem pełni funkcję, którą przed swym upadkiem sprawował Szatan (zob. Regamey, YVhat Is an Angel?). Obok Ga briela, Michał był aniołem szczególnie chętnie portretowanym przez dawnych mistrzów ma larskich. Najczęściej jest on przedstawiany ze skrzydłami, jako wojownik Boży i pogromca Smoka (później funkcją tą zaczął się dzielić ze św. Jerzym). Jako anioł ważący dusze w dniu Sądu Ostatecznego (funkcję tę pełni wraz z Dokielem, Zehanpurju i innymi), trzyma w dło ni wagę sprawiedliwości. Fra Filippo Lippi, w szkicu reprodukowanym w: Jameson, Le gends of the Madonna, s. 436, przedstawił Michała na kolanach, ze świecą w dłoni, zwiastującego Maryi jej bliską śmierć (z kolei aniołem, który zwiastował Dziewicy narodziny Jezusa, był Gabriel). To samo źródło przytacza legendę o tym, jak Michał odciął ręce "pewnemu niegodziwe mu arcykapłanowi żydowskiemu", usiłującemu wywrócić mary, na których leżało ciało zmarłej Maryi (wskutek interwencji św. Piotra ręce "zuchwałego Żyda" na powrót połączyły się z ciałem). W jednym z rękopisów qumrańskich, Re gule Wojny, Michał jest nazywany "Księciem Swiatłości". Dowodzi on aniołami światłości w bitwie przeciwko legionom duchów ciemno ści, których wodzem jest demon Belial (zob. Ty loch, Rękopisy z Qumran nad Morzem Martwym, s. 229, 240-241). W The Legends of the ]ews Ginz berga, Michał jest zwiastunem -> Szechiny; aniołem, który sprowadził Asenat do Palesty ny, jako żonę dla Józefa (zob. Graves, Patai, Mi ty hebrajskie, s. 252); aniołem, który ocalił towarzyszy Daniela z płomieni; pośrednikiem mię dzy Mordechajem i Esterą; aniołem, który zburzył Babilon i który zawiadomił upadłych aniołów o Potopie (por. Cohen, Talmud, s. 76; Unterman, Słownik tradycji i legend żydowskich, s.179-180). Jak głosi legenda, gdy Michał płacze, jego łzy przemieniają się w drogocenne kamie nie. W poemacie Longfellowa The Golden Legend Michał jest duchem planety Merkury i "udzie la daru cierpliwości". Michał jest też jednym z głównych bohaterów Boskiej komedii Dantego i Raju utraconego Miltona. W literaturze współczesnej pojawia się w powieści Roberta Nathana The Bishop's Wife, oraz w wierszu Williama But lera Yeatsa Róża pokoju. W roku 1950 papież Pius XII ogłosił Michała Archanioła patronem policjantów.
Mlichar (Micheus) - w gnostycyzmie, jedna z istot niebiańskich sprawujących pieczę nad źródłami wody życia;
Micheu - w gnostycyzmie, istota niebiańska "ustanowiona [wraz z Micharem] nad wodami życia" (zob. Bruce Papyrus [Papyrus Brucianus]).
Micheus -> Michar
Micpad - jedno z wielu imion anioła Metatrona.
Micrael (Mizrael) - w kabale, jeden z archaniołów. Micrael nakłania podwładnych do po słuszeństwa zwierzchnikom. Jest jednym z 72 aniołów noszących boskie imię Szemhamefo rasz. Jego aniołem pokrewnym jest Homot. Re produkcję pieczęci Micraela zob. w: Ambelain, La Kabbale Pratique, s. 289.
Micraim (hebr.: Egipt) - anioł stróż Egiptu; -ł Uza; Rahab (zob. Bamberger, Fallen Angels).
Midael - "wódz i kapitan" armii niebiańskiej. W The Magus Barretta, anioł chóru wojowników (por. Ps 34, 8; 35, 5-6). Midaela wspomina także Mathers w The Greater Key of Solomon.
Midrasz - jedno z wielu imion anioła Meta trona.
Miel - anioł środy (zob. de Abano, Heptame ron). W The Secret Lore of Magic Shaha, Miel jest jednym z trzech aniołów planety Merkury (dwaj pozostali to Rafał i Serafiel).
Migon - jedno z wielu imion anioła Metatro na (zob. hebrajska Księga Henocha).
Mihael - w kabale, anioł sprawujący pieczę nad wiernością małżeńską i płodnością. We dług Ambelaina (La Kabbale Pratique) Mihael jest aniołem chóru cnót. W The Magus Barretta jest on jednym z 72 aniołów noszących mistyczne imię Boga Szemhameforasz.
Miha'il - w mitologii islamu, anioł drugiego nieba; także wódz aniołów przybierających po stać orłów i głoszących chwałę Allaha (zob. Ha stings, Encyclopaedia of Religion and Ethics, t. 4, s. 619).
Mijkol - anioł pieczęci, przywoływany w za klęciach magicznych (zob. Szósta i siódma księga Mojżeszowa).
Mikael - anioł sprawujący nadzór nad decyzjami monarchów, wielmożów i władców; po maga w wykryciu spisku przeciwko państwu. Aniołem pokrewnym Mikaela jest Arpien (zob. Ambelain, La Kabbale Pratique, s. 277).
Mikail lub Michael - w mitologii arabskiej, anioł stróż przywoływany podczas egzorcyz mów (zob. Hughes, (has3o] "Angels" w: A Dic tionary of Islam).
Mikiel - jeden z 72 aniołów władających znakami zodiaku (zob. Runes, The Wisdom of the Kabbalah).
Mikroprozop - w kabalistycznej kosmogonii, "lewa strona" czynnego dobra. Mikropro zop powstał z sześciu świętych sefirot, od czwartej do dziewiątej (zob. Runes, The Wisdom of the Kabbalah).
Miliel - środowy anioł przebywający w trze cim niebie (zob. de Abano, Heptameron). Z kolei według Barretta (The Magus) Miliel jest mieszkańcem drugiego nieba. Niezależnie od tego, które niebo jest jego siedzibą, przywołuje się go z południa.
Milkiel (Melekjal, Tamani - 'moim króle stwem jest Bóg") - w Zoharze, anioł wiosny. Według Charlesa (The Book of Enoch), imię Mil kiel utworzone zostało przez 'inwersję' imienia -> Helemelek. Zdaniem Bartom (Origin of the Names of Angels) Milkiel sprawuje władzę nad miesiącami letnimi.
Miniel - w tradycji okultystycznej, jeden z wysokich hierarchów niebiańskich, który, przywołany, może wzbudzić miłość w nieczu łej i obojętnej kobiecie; aby zaklęcie poskutko wało, inwokant musi je wypowiedzieć zwró cony twarzą na południe (zob. Barrett, The Ma gus). Miniela wzywa się także w zaklęciach "sporządzania i używania" latającego dywa nu. Jedno z takich zaklęć cytuje Shah w Oc cultism, s. 167 (zob. Apendyks).
Mirael - "wódz i kapitan" armii niebiańskiej, przywoływany podczas Salomonowych obrzę dów magicznych (zob. Mathers, The Greater Key of Solomon, s. 112).
Miri - anioł godziny z wiersza H.D. [Hildy Doolittle] Sagesse. O aniele tym wspomina Am belain w La Kabbale Pratique; stąd też amerykańska poetka zaczerpnęła imiona aniołów po jawiających się w jej utworach.
Miriael - anioł chóru wojowników. Według Barretta (The Magus, t. 2, s. 58), źródłem imienia Miriael są Psalmy 34 i 35, gdzie mowa o "aniele Pana" i "aniele Pańskim".
Misabu - w okultyzmie, anioł służebny Ar kana, poniedziałkowego króla aniołów powie trza (zob. de Abano, Heptameron; Shah, Occul tism, s. 49).
Misaln - jeden z aniołów Księżyca, przywoływany w zaklęciach magicznych, pełniący służbę w poniedziałek (zob. Shah, The Secret Lore of Magic, s. 296).
Misran - duch (geniusz) prześladowań oraz jeden z duchów godziny dwunastej (zob. Apoloniusz z Tiany, Nuctemeron).
Mitatron (Metatron?) - według de Abano >Heptameron), środowy anioł zamieszkujący trzecie niebo i przywoływany z zachodu.
Mitgiel A' - jeden z anielskich książąt Zastę pów X (zob. M. Gaster, The Sword of Moses).
Mitmon - anioł przywoływany w zaklęciach magicznych (zob. Mathers, The Greater Key of Salomon).
Mitoks(t) - w zaratustrianizmie, dewa "błęd nie wymawianych słów", sługa Arymana, per skiego księcia demonów (zob. Grundriss der ira nischen Philologie, t. 3; Seligmann, The History of :Vlagic, s. 39).
Miton - jedno z wielu imion anioła Metatrona.
Mitra (Mihr, Mihir, Miher) - w mitologii sta roperskiej, anioł władający siódmym miesiącem (wrzesień) [sic!] a także szesnastym dniem wszystkich pozostałych miesięcy. Mitra jest też jednym z 28 jazatów, które otaczają tron Ahura Mazdy; pochodzi on z 'raju na Wschodzie, ma tysiąc uszu i dziesięć tysięcy oczu'. W mitologii Ariów Mitra jest bogiem światłości, który wy znacza duszom pobożnych ich miejsce w niebie (zob. Hyde, Historia Religionis Veterum Persa rum; The Dabistan, s. 145; Lenormant, Chaldean Magicy. Magowie twierdzili, że w dniu Sądu Ostatecznego dwóch aniołów stanie przy wejściu na most zwany al Sirat (most ten będzie cieńszy niż włos i ostrzejszy niż miecz). Jednym z aniołów będzie Mitra, drugim Sorusz (Srao sza). Mitra, jako anioł boskiego miłosierdzia, bę dzie dzierżył w dłoni wagę, na której zważone zostaną ludzkie uczynki. Jeśli przeważą dobre, dusza zostanie przepuszczona przez most pro wadzący do raju; jeśli przeważą złe, wówczas Sorusz, jako anioł boskiej sprawiedliwości, strą ci duszę do piekła (zob. Sale, Preliminary Dis course, w: The Koran, s. 64; por. Boyce, Zaratu sztrianie, s. 45, 100, 102). W kosmologii wedyjskiej, Mitra jest jednym ze świetlistych bóstw, będących odpowiednikiem judeochrześcijańskich aniołów. King (The Gnostics and Their Re mains) utożsamia Mitre z --> Metatronem.
Miwon - jedno z wielu imion anioła Meta trona.
Mizabu - duch przywoływany w zaklęciach magicznych (zob. Malchus, The Secret Grimoire of Turiel).
Mizan - anioł przywoływany w arabskich zaklęciach magicznych (zob. Shah, Occultism). Mizgitari - duch (geniusz) orłów oraz jeden z duchów godziny siódmej (zob. Apoloniusz z Tiany, Nuctemeron).
Mizkun - duch (geniusz) amuletów i jeden z duchów godziny pierwszej (zob. Apoloniusz z Tiany, Nuctemeron).
Mizuma - w mitologii staroperskiej, anioł, który "towarzyszy sługom Bożym i wspiera ich w wierze" (zob. The Dabistan, s. 126).
Mkttro - anioł, "który służy synowi człowie czemu"; także jedno z nomina Barbara (zob. M. Gaster, The Sword o f Moses).
Mnesinous - w gnostyckiej Apokalipsie Ada ma, jedna z istot niebiańskich, które "wprowa dzają wybranych do nieba" (zob. Doresse, The Secret Books of Egyptian Gnostics).
Moak(k)ibat - w mitologii islamu, "anioł za pisujący', odpowiednik judeochrześcijańskiego Prawuila (Radueriela), oraz babilońskiego Ne bo (Nabu). Termin "al Moakkibat" to nazwa dwóch aniołów stróżów, którzy, jak głosi arab ska legenda, rejestrują uczynki ludzkie (zob. Sa le, Preliminary Discourse, w: The Koran).
Modiel - jeden z licznych aniołów strzegą cych bram Wschodniego Wiatru (zob. Ozar Mi drashim, t. 2, s. 316).
Modiniel -` w kabale żydowskiej, jeden z du chów planety Mars. Inteligencją pokrewną Mo diniela jest Grafael (zob. Lenormant, Chaldean Magic: Its Origin and Development).
Mojżesz - w źródłach tanaickich, Mojżesz często bywa określany jako anioł, bądź też jako prorok-patriarcha zajmujący w hierarchii nie biańskiej pozycję wyższą niż aniołowie. Był jednym z trojga ludzi, którzy za życia "wstąpili do nieba"; dwaj pozostali to Henoch i Eliasz. W przeciwieństwie jednak do Henocha i Eliasza, nie znamy anielskiego imienia Mojżesza. Istnieje natomiast legenda, że Mojżesz był ziemskim wcieleniem anioła Michała (zob. Midrasz Tanaim).
Moloch (Molech) - w Raju utraconym Milto na, upadły anioł, "najzacieklejszy / I najmocniejszy z duchów, które w Niebie / Wojnę to czyły" (II, 50-53). W tradycji żydowskiej, Mo loch to kananejski bóg ognia, któremu składano ofiary z dzieci (zob. 2 Krl 23,10). [W okultyzmie demon ten jest "księciem krainy łez, członkiem rady piekielnej" (zob. De Plancy, Słownik wiedzy tajemnej, s. 123-124) - przyp. tłum.]
Monadel - , jeden z 72 aniołów noszących mi styczne imię Szemhameforasz.
Monker (Munkar) - w arabskiej demonolo gii, jeden z dwóch niebieskookich czarnych aniołów (drugim jest Nakir). Monker przesłu chuje dusze zmarłych i kieruje je do raju lub piekła (zob. Thompson, Semitic Magic; Hughes, A Dictionary of Islam; Gaudefroy-Demombynes, Narodziny islamu, s. 317; De Plancy, Słownik wie dzy tajemnej, s. 124).
Morael (Moriel) - w mistyce okresu Geo nim, anioł lęku i trwogi. Morael jest także anio łem władającym żydowskim miesiącem elul (sierpień-wrzesień). Według Waite'a (The Book of Black Magic and of Pacts) posiada on moc czy nienia ludzi (i rzeczy) niewidzialnymi.
Moraks > Forfaks
Mordad - w mitologii staroperskiej, anioł śmierci (zob. Sale, Preliminary Discourse, w: The Koran, s. 51).
Moroni - mormoński anioł Boży, a wcześniej syn "Mormona, ostatniego wielkiego przywódcy Nefitów". Posąg Moroniego wieńczy dwunastometrowy obelisk na wzgórzu Cumorah, po łożonym sześć kilometrów na południe od miej scowości Palmyra (stan Nowy Jork), gdzie, jak głosi tradycja mormonów, Joseph Smith otrzymał z rąk tego anioła złote tabliczki z tekstem "ewangelii nowego objawienia" (zob. Księga Mormona).
Mrgiojal - anioł przywoływany w zaklęciach magicznych, jeden z czterech aniołów naznaczonych nad mieczem, którzy wyjawili Mojżeszowi imię Boga (zob. M. Gaster, The Sword of Moses).
Mtniel - anioł sprawujący władzę nad dzikimi zwierzętami (podobnie jak > Behemiel ;prawuje pieczę nad zwierzętami domowymi). vltniel pełni tę funkcję wspólnie z dwoma innymi aniołami, Jehielem i Hajelem.
Mufgar - w Pirke Hejchalot, anioł stróż służący w pierwszym niebie.
Mufliel - w literaturze Hejchalot (Maase Merkawa), anioł strzegący siódmej sali (pałacu) nieba.
Mulciber - w Raju utraconym Miltona Muleiber jest upadłym aniołem, który "wieże ongi budował w Niebiosach" (I, 882); --> Wulkan.
Mumiasz - w kabale, anioł sprawujący pieczę nad fizyką i medycyną, darzący zdrowiem i długowiecznością. Jego aniołem pokrewnym jest Atembui. Reprodukcję pieczęci Mumiasza zob. w: Ambelain, La Kabbale Pratique; s. 294.
Mumol - anioł przywoływany (wraz z Mutuolem) w zaklęciu poświęcenia pióra i atramentu.
Munkar -> Monker
Mupiel ("ten, który wyszedł z ust Boga") w Mojżeszowych zaklęciach magicznych, anioł dobrej pamięci i otwartego serca.
Murdad - w mitologii staroperskiej, anioł lipca; także anioł władający siódmym dniem każdego miesiąca (zob. Hyde, Historia Religionis Veterum Persarum). Murdad bywa utożsamiany z Azraelem, aniołem, który w momencie śmierci człowieka rozdziela duszę i ciało.
Muriel (gr. myrrh) - anioł czerwca i władca znaku Raka (zob. Camfield, A Theological Di scourse of Angels, s. 67). Muriel jest także jednym z wodzów chóru panowań. Przywołuje się go ze Wschodu, najczęściej w zaklęciach "sporządzania i używania" latającego dywanu. Ponad to Muriel jest jednym z głównych aniołów trze ciej godziny dnia i służy pod Weguanielem.
Murmur (Murmus) - przed swym upadkiem, Murmur był aniołem chóru tronów i anio łów (zob. Spence, An Encyclopaedia of Occultism, s. 119). W piekle Murmur jest wielkim księciem i dowodzi 30 legionami złych duchów. Ukazuje się pod postacią wojownika w książęcej koronie, dosiadającego gryfa. [Według De Plancy'ego (Słownik wiedzy tajemnej, s. 125) Murmur "ukazuje się pod postacią żołnierza dosiadającego sę pa, otoczonego mnóstwem trąbek [...], a poprzedza go dudnienie trąb" - przyp. thxm.] Na ucza filozofii i przymusza dusze zmarłych, aby odpowiadały na jego pytania. Reprodukcję pie częci Murmura zob. w: Waite, The Book o f Black Magic and of Pacts, s. 182.
Musanios - w gnostycyzmie, jeden z niższyćh eonów, władca niewidzialnego świata (zob. Doresse; The Secret Books of the Egyptians Gnostics).
Mutuol - w Grand Grimoire, anioł przywoływany w zaklęciach poświęcenia pióra i atramentu; obdarza inwokanta władzą nad złymi duchami (zob. Shah, Occultism, s. 20).
Mzpopiasajel - według M. Gastera (The Sword of Moses), wódz aniołów gniewu.

Wstecz